Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Η στρατηγική μετατοπίζει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ από τον παραδοσιακό παγκόσμιο ρόλο της, δίνοντας προτεραιότητα στην κυριαρχία στο Δυτικό Ημισφαίριο και τερματίζοντας τη μαζική μετανάστευση.
Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump δήλωσε, σε ένα πολυαναμενόμενο νέο έγγραφο στρατηγικής την Παρασκευή, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μετατοπιστούν από τον ιστορικό παγκόσμιο ρόλο τους προς την αυξανόμενη κυριαρχία τους στη Λατινική Αμερική και την σθεναρή καταπολέμηση της μετανάστευσης.
Το έγγραφο για την εθνική ασφάλεια, που έχει ως στόχο να εμπλουτίσει την κοσμοθεωρία του Trump «Πρώτα η Αμερική» και καταρρίπτει τους κανόνες, σηματοδοτεί έναν έντονο επαναπροσανατολισμό από τις μακροχρόνιες εκκλήσεις των ΗΠΑ για επανεστίαση στην Ασία, αν και εξακολουθεί να προσδιορίζει την Κίνα ως κορυφαίο ανταγωνιστή.
Η στρατηγική επικρίνει επίσης έντονα τους συμμάχους στην Ευρώπη και αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υποστηρίξουν τους αντιπάλους των αξιών των οποίων κύριος υποστηρικτής είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένου του θέματος της μετανάστευσης.
Σε ρήξη με δεκαετίες προσπαθειών να γίνουν η μοναδική υπερδύναμη, η στρατηγική ανέφερε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτουν την ατυχή ιδέα της παγκόσμιας κυριαρχίας από αυτές». Αναφέρει επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εμποδίσουν άλλες δυνάμεις να κυριαρχήσουν, αλλά προσθέτει: «Αυτό δεν σημαίνει σπατάλη αίματος και χρημάτων για να περιοριστεί η επιρροή όλων των μεγάλων και μεσαίων δυνάμεων του κόσμου».
Η στρατηγική προβλέπει μια «αναπροσαρμογή της παγκόσμιας στρατιωτικής μας παρουσίας για την αντιμετώπιση επειγουσών απειλών στο ημισφαίριο μας και μακριά από θέατρα επιχειρήσεων των οποίων η σχετική σημασία για την αμερικανική εθνική ασφάλεια έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες ή χρόνια». Μιλά με τολμηρούς όρους για την επιβολή της κυριαρχίας των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική, όπου η κυβέρνηση Trump έχει χτυπήσει φερόμενους ως εμπόρους ναρκωτικών στη θάλασσα, έχει παρέμβει για να ανατρέψει αριστερούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της Βενεζουέλας και έχει επιδιώξει σθεναρά να αναλάβει τον έλεγχο βασικών πόρων όπως η Διώρυγα του Παναμά. Επίσης παρουσιάζει τον Trump ως εκσυγχρονιστή του Δόγματος Monroe, ηλικίας δύο αιώνων, στο οποίο οι τότε νεαρές Ηνωμένες Πολιτείες κήρυξαν τη Λατινική Αμερική εκτός ορίων για αντίπαλες δυνάμεις από την Ευρώπη. «Θα διεκδικήσουμε και θα επιβάλουμε ένα «Παράλληλο Trump στο Δόγμα Monroe», ανέφερε η έκθεση.
Υποστηρίζοντας την «αντίσταση» της Ευρώπης
Ο Trump έχει ανατρέψει δραστικά πολλές μακροχρόνιες αρχές των ΗΠΑ από τότε που επέστρεψε στην εξουσία τον Ιανουάριο. Ανήλθε στην πολιτικά εξέχουσα θέση απαιτώντας σαρωτικούς περιορισμούς στη μετανάστευση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, υποδαυλίζοντας φόβους ότι η λευκή πλειοψηφία χάνει το καθεστώς της, και από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του έχει διατάξει δραστικές και υψηλού προφίλ επιδρομές για την απέλαση παράτυπων μεταναστών.
«Η εποχή της μαζικής μετανάστευσης πρέπει να τελειώσει. Η ασφάλεια των συνόρων είναι το πρωταρχικό στοιχείο της εθνικής ασφάλειας», ανέφερε η στρατηγική. Η στρατηγική κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον Trump θα επιδιώξουν επιθετικά παρόμοιους στόχους στην Ευρώπη, σε συμφωνια με τα ακροδεξιά κόμματα που έχουν σημειώσει σημαντικά κέρδη σε μεγάλο μέρος της ηπείρου. Με ασυνήθιστη γλώσσα, μιλώντας για στενούς συμμάχους, η στρατηγική αναφέρεται στην: «Καλλιέργεια αντίστασης στην τρέχουσα πορεία της Ευρώπης εντός των ευρωπαϊκών εθνών».
Η Γερμανία αντέδρασε γρήγορα, λέγοντας ότι δεν χρειάζεται «εξωτερικές συμβουλές».
Η νέα στρατηγική επισήμανε το χαμηλότερο μερίδιο της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία – το οποίο είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της ανόδου της Κίνας και άλλων αναδυόμενων δυνάμεων – και ανέφερε: «Αυτή η οικονομική παρακμή επισκιάζεται από την πραγματική και πιο έντονη προοπτική της πολιτισμικής εξαφάνισης. Εάν οι τρέχουσες τάσεις συνεχιστούν, η ήπειρος θα είναι αγνώριστη σε 20 χρόνια ή λιγότερο».
Καθώς ο Trump επιδιώκει τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, κάτι που πιθανότατα θα ευνοούσε την απόκτηση εδαφών από τη Ρωσία, η στρατηγική κατηγόρησε τους Ευρωπαίους για αδυναμία και ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να επικεντρωθούν στο «να τερματίσουν την αντίληψη και να αποτρέψουν την πραγματικότητα του ΝΑΤΟ ως μιας διαρκώς επεκτεινόμενης συμμαχίας».
Λιγότερα για την Μέση Ανατολή και την Αφρική
Η στρατηγική δίνει συγκριτικά λίγη προσοχή στη Μέση Ανατολή, η οποία εδώ και καιρό απασχολεί την Ουάσιγκτον.
Αναφέροντας τις προσπάθειες των ΗΠΑ να αυξήσουν την ενεργειακή προσφορά εντός της χώρας και όχι στον πλούσιο σε πετρέλαιο Κόλπο, η στρατηγική ανέφερε: «Ο ιστορικός λόγος της Αμερικής για την εστίαση στη Μέση Ανατολή θα υποχωρήσει». Το έγγραφο ανέφερε ότι ήταν προτεραιότητα των ΗΠΑ να είναι ασφαλές το Ισραήλ, αλλά δεν αναφέρθηκε στην έντονη γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε για το Ισραήλ ακόμη και κατά την πρώτη κυβέρνηση Trump.
Όσον αφορά την Κίνα, η στρατηγική επανέλαβε τις εκκλήσεις για μια «ελεύθερη και ανοιχτή» περιοχή Ασίας – Ειρηνικού, αλλά επικεντρώθηκε περισσότερο στο Πεκίνο ως οικονομικό ανταγωνιστή.
Μετά από πολλές εικασίες σχετικά με το αν ο Trump θα υποχωρούσε στο θέμα της Ταϊβάν, του αυτοδιοικούμενου νησιού που διεκδικεί το Πεκίνο, η στρατηγική κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν το status quo δεκαετιών, αλλά κάλεσαν τους συμμάχους Ιαπωνία και Νότια Κορέα να συνεισφέρουν περισσότερο για να διασφαλίσουν την άμυνα της Ταϊβάν έναντι πιθανών απειλών από την ηπειρωτική Κίνα.
Η στρατηγική, όπως ήταν αναμενόμενο, δίνει μικρή έμφαση στην Αφρική, λέγοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να απομακρυνθούν από την «φιλελεύθερη ιδεολογία» και μια «σχέση που επικεντρώνεται στην οικονομική βοήθεια» και να δώσουν έμφαση σε στόχους όπως η εξασφάλιση κρίσιμων ορυκτών.
Πηγή: South China Morning Post
