Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ειδικοί που προωθούν το όραμα του Πεκίνου για μια νέα παγκόσμια τάξη λένε ότι η χώρα μπορεί να προσφέρει μια «σημαντική εναλλακτική λύση», αλλά πρέπει να βελτιώσει το μήνυμά της – καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες υφίστανται μια στρατηγική μετατόπιση στις παγκόσμιες προτεραιότητές τους.
Ο κορυφαίος πολιτικός επιστήμονας και κυβερνητικός σύμβουλος Zheng Yongnian δήλωσε ότι η Κίνα έχει δύο κατευθυντήριες αρχές: να διατηρεί την ενεργό δράση της ενώ παράλληλα να αλληλεπιδρά με τον κόσμο και να επεκτείνει την κλίμακα στην οποία ανέβηκε για να βοηθήσει άλλες χώρες να ανέβουν.
Ο κορυφαίος πολιτικός επιστήμονας και κυβερνητικός σύμβουλος Zheng Yongnian
Ο Zheng έκανε τις δηλώσεις αυτές πρόσφατα στο Διεθνές Φόρουμ για την Αμοιβαία Μάθηση Μεταξύ των Πολιτισμών, το οποίο διοργανώθηκε από την κυβέρνηση του Μακάο. Σε μια συνέντευξη στο περιθώριο του φόρουμ, ο Zheng είπε ότι ο εκσυγχρονισμός συχνά παρερμηνεύεται ως δυτικοποίηση. Είπε ότι τα έθνη ή οι οικονομίες που απλώς αντέγραφαν ή μεταμόρφωναν τις δυτικές εμπειρίες ήταν «πολύ πιθανό να αποτύχουν».
«Πιστεύω ότι ο εκσυγχρονισμός της Κίνας – τουλάχιστον από τη δική μας οπτική γωνία – δεν αφορά την αντικατάσταση του εκσυγχρονισμού δυτικού τύπου, αλλά μάλλον την προσφορά μιας σημαντικής εναλλακτικής λύσης σε άλλες χώρες», πρόσθεσε.
«Προσωπικά, δεν νομίζω ότι η Κίνα θα προωθήσει το δικό της μοντέλο σε άλλες χώρες με τον τρόπο που το έχει κάνει η Δύση. Όμως άλλες χώρες σίγουρα μπορούν να αντλήσουν αναφορές από το μοντέλο μας».
Ο Zheng κατέληξε λέγοντας ότι το μοντέλο της Κίνας περιλαμβάνει αφηγήματα και μαθήματα από άλλα έθνη.
Το Πεκίνο έχει εντείνει τις προσπάθειές του να καλύψει το κενό στην παγκόσμια διακυβέρνηση, καθώς η Ουάσινγκτον υποχωρεί από τον παραδοσιακό ηγετικό της ρόλο στην παγκόσμια σκηνή υπό τον πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump και την πολιτική του: «Η Αμερική πρώτα».
Ο Ντόναλντ Τραμπ με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ
Τον Σεπτέμβριο, η Κίνα παρουσίασε ένα σχέδιο πέντε σημείων για μεταρρύθμιση, που ονομάζεται Πρωτοβουλία Παγκόσμιας Διακυβέρνησης, το οποίο ζητά πολυμερισμό, κυρίαρχη ισότητα και αναπτυξιακή αυτονομία απαλλαγμένη από ιδεολογικές προϋποθέσεις. Το Πεκίνο έχει προτείνει στο παρελθόν τρεις άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες – για την ανάπτυξη, την ασφάλεια και τον πολιτισμό.
Ο Cui Shoujun, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Renmin της Κίνας, δήλωσε ότι ο τρέχων σχεδιασμός των συστημάτων παγκόσμιας διακυβέρνησης – που καθορίστηκε από μερικές χώρες μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – ήταν ανεπαρκής.
«Η πλειονότητα των χωρων έχει από καιρό τοποθετηθεί ως προσαρμοστές ή αποδέκτες κανόνων, κάτι που συχνά οδηγεί σε ένα έντονο αίσθημα απογοήτευσης όσον αφορά τη διακυβέρνηση μεταξύ αυτών των χωρών», δήλωσε ο Cui κατά τη διάρκεια συζήτησης σε πάνελ στο φόρουμ στο Μακάο.
Είπε ότι προσπαθώντας να συμπεριλάβει «διαφορετικούς πολιτισμούς» στη διαδικασία θέσπισης κανόνων, η Κίνα προσφέρει ένα νέο πλαίσιο για την παγκόσμια διακυβέρνηση.
«Η πολιτισμική ποικιλομορφία θα πρέπει να θεωρείται ως πόρος για τη διακυβέρνηση, όχι ως κόστος», δήλωσε ο Cui. Την ίδια άποψη συμμερίστηκε και ο Kin Phea, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων της Καμπότζης, ο οποίος επίσης παρευρέθηκε στο διήμερο φόρουμ.
«Όταν δύο μεγάλοι γίγαντες ανταγωνίζονται, μικρότερες χώρες όπως η Καμπότζη μερικές φορές γίνονται θύματα και αναγκάζονται να πάρουν θέση, κάτι που είναι μια κακή επιλογή», είπε σε συνέντευξή του. Πρόσθεσε ότι η αντιπαλότητα ΗΠΑ – Κίνας παρέμεινε η μεγαλύτερη πρόκληση για το Πεκίνο στην προσπάθειά του να προωθήσει το αφήγημα του.
Ενώ οι εντάσεις έχουν μειωθεί μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου μετά τη σύνοδο κορυφής των ηγετών στα τέλη Οκτωβρίου, ο ανταγωνισμός έχει κλιμακωθεί – με αυξανόμενους δασμούς και διακοπές στην αλυσίδα εφοδιασμού – από την επιστροφή του Trump στον Λευκό Οίκο.
Μια άλλη πρόκληση για την Κίνα στη διάδοση του οράματός της για την παγκόσμια τάξη είναι το πώς να αναπτύξει την ήπια δύναμη της και να προσεγγίσει ξένο κοινό, σύμφωνα με τον David Ferguson, επίτιμο αρχισυντάκτη αγγλικής γλώσσας του Foreign Languages Press στο Πεκίνο.
Ο Ferguson δήλωσε ότι η Κίνα πρέπει να βελτιωθεί ξεπερνώντας την εξάρτηση της από μακροχρόνια, πιστά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος για να διαμορφώσει το διεθνές της μήνυμα, προσθέτοντας ότι τέτοιες προσωπικότητες συχνά δεν είναι κατάλληλες για την προσέλκυση ενός σύγχρονου παγκόσμιου κοινού.
«Έχουν πολύ ισχυρό ρόλο να διαδραματίσουν όσον αφορά τον επίσημο διάλογο, αλλά ο επίσημος διάλογος δεν πρόκειται να κερδίσει το επιχείρημα για την Κίνα στη διεθνή μάχη για τις καρδιές και τα μυαλά», είπε.
Σύμφωνα με τον Ferguson, η χώρα πρέπει να στοχεύσει τους νέους που «δεν έχουν περάσει δεκαετίες πλύσης εγκεφάλου με αντι – κινεζική προπαγάνδα. Όποιος ελέγχει το μεγάφωνο, ελέγχει και το μήνυμα, και αυτή τη στιγμή, η Δύση ελέγχει το μεγάφωνο», είπε, προσθέτοντας ότι η Αμερική ειδικότερα είχε αφθονία ήπιας ισχύος βασισμένης στον πλούτο, τη δύναμη και τα εμβληματικά μηνύματα.
«Όμως η Κίνα έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα όσον αφορά το βάρος των αριθμών», είπε. «Αν μπορείς να χρησιμοποιήσεις αρκετούς ανθρώπους για να πολεμήσεις ένα τείχος, τελικά τα τείχη αρχίζουν να καταρρέουν και να πέφτουν», κατέληξε.
Πηγή: South China Morning Post
