Εξαιρετικά ενδιαφέροντα είναι τα ευρήματα της έρευνας της Κάπα Research αναφορικά με το πώς αντιλαμβάνονται οι Έλληνες τον θεσμό της Εκκλησίας, στο πλαίσιο σειράς μελετών αξιολόγησης των σημαντικότερων θεσμών με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από τη Μεταπολίτευση.
Στο μείζον ερώτημα για τις σχέσεις κράτους – εκκλησίας, ειδικά, 7 στους 10 τάσσονται υπέρ του διαχωρισμού.
Το 23% των ερωτώμενων δηλώνουν ότι είναι κατά, και ένα 7% δηλώνουν «δεν ξέρω, δεν απαντώ». Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι από το 2003 έως σήμερα υπάρχει μια σαφής αυξητική τάση του αριθμού των ατόμων που υποστηρίζουν αυτόν τον διαχωρισμό.
Κύρια ευρήματα της έρευνας
Το 73% των ερωτώμενων δηλώνουν ότι πιστεύουν στον Θεό από 92% που ήταν το 2005. Υπό αυτό το πρίσμα, για το 73%, η πίστη δεν έχει διαρκώς το βλέμμα στραμμένο στην αιωνιότητα, αλλά αναζητά την εφαρμογή της στη ζωή.
Καθώς η πίστη εξελίσσεται σε μια υπαρξιακή στάση και αναζητά τη σχέση ασφάλειας, σιγουριάς ή εμπιστοσύνης για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και οι αβεβαιότητες, απομακρύνεται και από τη συχνότητα του εκκλησιασμού. Ωστόσο, διατηρείται ένας «πυρήνας» της τάξης του 28% που επισκέπτεται την Εκκλησία τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.
Η Εκκλησία είναι πρώτιστα κοινωνία πιστών, σύμφωνα με τους ερωτώμενους: ο θρησκευτικός γάμος, η ταφή των νεκρών, το μάθημα των θρησκευτικών στην εκπαίδευση των παιδιών είναι ριζωμένα στη ζωή των Ελλήνων.
Με εξαίρεση ένα 30% περίπου, η πλειονότητα αποδίδει στην Εκκλησία πνευματικό κυρίως ρόλο και αφήνει στο Κράτος τη ρύθμιση των κοινωνικών ζητημάτων. Εξ ου και η υποστήριξη στον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους, η οποία αυξάνεται στο πέρασμα της 20ετίας.
Παρά τους κλυδωνισμούς, η Μεγάλη Εβδομάδα αγγίζει όλους σχεδόν τους Έλληνες: περισσότεροι από τους 8 στους 10 θα ακολουθήσουν κάποιο ή κάποια από τα μέρη του λειτουργικού δράματος.
Το Πάσχα είναι για τους Έλληνες θρησκευτικό συναίσθημα, αλλά και μια γέφυρα μεταλαμπάδευσης της «ελληνικότητας» στις επόμενες γενιές. Ένα ισχυρό και σταθερό, στο πέρασμα του χρόνου, γενεσιουργό στοιχείο ταυτότητας.
Στο ερώτημα «κατά πόσο εμπιστεύεστε κάθε έναν από τους παρακάτω θεσμούς για την πρόοδο και την ευημερία της χώρας μας;» το 38% απαντά πολύ (14%) ή αρκετά (24%) ενώ το 36% λίγο και το 25% καθόλου – ποσοστά που την κατατάσσουν στην 7η θέση πίσω από τον στρατό, την αστυνομία, την ΕΛΣΤΑΤ, την κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και το ΕΣΥ.
Στην ερώτηση αν η Εκκλησία πρέπει να έχει λόγο στα θέματα της καθημερινής ζωής των πιστών πέραν των πνευματικών ζητημάτων, πάνω από 6 στους 10 δίνουν αρνητική απάντηση.
Αναφορικά με τη στάση της Εκκλησίας απέναντι στον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών το 55% εμφανίζεται να διαφωνεί.
Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία δηλώνει αντίθετη με το ενδεχόμενο κατάργησης του μαθήματος των θρησκευτικών από τα σχολεία.