Κάποτε η εταιρεία Starbucks ήθελε να είναι το απόλυτο εργασιακό success story: καφές, χαμόγελα και «εταιρική κουλτούρα». Όμως, στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, το κατάστημα που το 2021 έγραψε ιστορία ως το πρώτο που ψήφισε υπέρ του συνδικάτου, σήμερα θυμίζει κάτι διαφορετικό: ένα εργασιακό μέτωπο που αναμένει τέσσερα χρόνια τώρα τη συμφωνία που δεν έρχεται.
Ο μπαρίστα August Code, που συμμετείχε στην πρώτη ψηφοφορία, περιγράφει στο CNN: «Αν με ρωτούσες τότε, θα έλεγα ότι θα έχουμε σύμβαση μέσα σε λίγους μήνες. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα φτάσουμε στο τέταρτο έτος χωρίς αποτέλεσμα».
Όταν η δυναμική των εργαζομένων στα Starbucks δεν αρκεί
Η ορμή του κινήματος υπήρξε εντυπωσιακή. Μέσα σε τέσσερα χρόνια, περισσότερα από 560 καταστήματα ψήφισαν υπέρ του Starbucks Workers United, ενώ δεκάδες ακόμη προσπάθειες έγιναν πριν ορισμένα καταστήματα κλείσουν.
RT IF YOU LOVE UNIONS! ❤🔥
It’s day twenty-six of our national ULP strike. Our striking baristas in Hopewell, NJ have the best signs 🥰 pic.twitter.com/KZ6337Z1Mh
— Starbucks Workers United (@SBWorkersUnited) December 8, 2025
Οι νεότεροι εργαζόμενοι, που βρέθηκαν να δουλεύουν εν μέσω πανδημίας, έφεραν μαζί τους μια διαφορετική εργασιακή συνείδηση. Οι απαιτήσεις τους ήταν σαφείς: καλύτεροι μισθοί, αξιόπιστα ωράρια, επαρκής στελέχωση. Όμως χωρίς συλλογική σύμβαση, οι διεκδικήσεις τους παραμένουν θεωρητικές.
Οι νεότεροι εργαζόμενοι, που βρέθηκαν να δουλεύουν εν μέσω πανδημίας, έφεραν μαζί τους μια διαφορετική εργασιακή συνείδηση
Το βασικό εμπόδιο δεν είναι μόνο η εταιρεία – είναι το αμερικανικό εργατικό δίκαιο.
Στις ΗΠΑ, ακόμη και μετά από μια επίσημη συνδικαλιστική νίκη, οι εταιρείες δεν υποχρεώνονται να καταλήξουν σε συμφωνία μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Το μόνο που τους ζητείται είναι «καλή πίστη» στις διαπραγματεύσεις – ένας όρος που συχνά μεταφράζεται σε μακροχρόνιες καθυστερήσεις χωρίς καμία συνέπεια.
Διαπραγματεύσεις σε τέλμα – και εκατέρωθεν κατηγορίες
Η Starbucks υποστηρίζει ότι έχει καθίσει στο τραπέζι επανειλημμένα. Σε πρόσφατο υπόμνημα, το ανώτατο στέλεχος Sara Kelly κάνει λόγο για «μήνες συζητήσεων» που δεν οδήγησαν πουθενά. Το συνδικάτο, αντιθέτως, κατηγορεί την εταιρεία για τακτικές καθυστέρησης και αποδυνάμωσης.
Πολλοί από τους εργαζομένους που ψήφισαν το 2021 έχουν ήδη αποχωρήσει. Ανάμεσά τους και η Michelle Eisen, μια από τις πρωτεργάτριες της πρώτης καμπάνιας, η οποία πλέον εργάζεται στο συνδικάτο. «Η εταιρεία αντέδρασε σαν να ετοιμαζόταν για μάχη, όχι για διάλογο», λέει.
Η “Red Cup Day” που άναψε φωτιές
Η διαμάχη κλιμακώθηκε τον Νοέμβριο, όταν περίπου 150 καταστήματα ξεκίνησαν ανοιχτή απεργία, επιλέγοντας μια από τις πιο εμπορικές ημέρες της χρονιάς: τη Red Cup Day. «Αυτό είναι το σημείο καμπής», λένε οι εργαζόμενοι.
Η Starbucks αντεπιτίθεται, υποστηρίζοντας ότι οι απεργίες επηρεάζουν λιγότερο από το 5% των 240.000 εργαζομένων πρώτης γραμμής και ότι οι πωλήσεις της ημέρας δεν άλλαξαν ουσιαστικά.
Ωστόσο η σύγκρουση έρχεται σε μια δύσκολη συγκυρία για την εταιρεία: πτώση πωλήσεων στη Βόρεια Αμερική, αύξηση τιμών καφέ λόγω δασμών και εκατοντάδες κλεισίματα καταστημάτων μέσα στο 2024.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Starbucks
Το αδιέξοδο αυτό δεν αποτελεί εξαίρεση.
Τα στοιχεία του καθηγητή Johnnie Kallas από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόι δείχνουν ότι μόλις 37% των νέων συνδικάτων καταφέρνουν να υπογράψουν πρώτη σύμβαση μέσα σε έναν χρόνο. Ακόμη και στους 18 μήνες, το ποσοστό δεν ξεπερνά το 48%.
Παράλληλα, οι αντίστοιχες προσπάθειες στην Amazon και τη Volkswagen δεν έχουν σημειώσει κανένα ουσιαστικό βήμα προς συμφωνία, επιβεβαιώνοντας ότι η πρώτη σύμβαση είναι η πιο δύσκολη δοκιμασία.
Η εργατική ομοσπονδία AFL-CIO ζητά νομοθετικές αλλαγές, ενώ νομοσχέδιο του γερουσιαστή Josh Hawley για δεσμευτική διαιτησία στις καθυστερήσεις έχει βρει περιορισμένη ανταπόκριση στο Κογκρέσο.
«Θα το πάρουμε – ακόμα κι αν δεν είμαι εδώ»
Κι όμως, η απογοήτευση δεν έχει μετατραπεί σε υποχώρηση.
Ο νεαρός μπαρίστα Diego Franco από το Ιλινόι, μέλος της διαπραγματευτικής επιτροπής, το λέει ξεκάθαρα στο CNN: «Αργά ή γρήγορα, η εταιρεία θα υποκύψει και θα κερδίσουμε το ισχυρό συμβόλαιο για το οποίο αγωνιζόμαστε – είτε είμαι ακόμα εδώ είτε όχι», είπε.
Ο αγώνας συνεχίζεται
Παρά τις καθυστερήσεις, τις αποχωρήσεις προσωπικού και τις συνεχείς συγκρούσεις, το κίνημα της Starbucks δεν δείχνει σημάδια κόπωσης.
Αντιθέτως, ενισχύεται από μια γενιά εργαζομένων που δεν φοβάται τη σύγκρουση και βλέπει τον χώρο εργασίας ως πεδίο διεκδίκησης, όχι ως δεδομένο. Το κατά πόσο αυτή η επιμονή θα φέρει τελικά τη συλλογική σύμβαση παραμένει ανοιχτό.
Εκείνο όμως που φαίνεται βέβαιο είναι ότι η μάχη της Starbucks έχει υπερβεί κατά πολύ τα όρια της αλυσίδας: έχει μετατραπεί σε δοκιμασία για ολόκληρο το αμερικανικό εργατικό δίκαιο και σε σημείο αναφοράς για τα συνδικάτα της επόμενης δεκαετίας.
Σε μια εποχή όπου όλα αλλάζουν, οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι δεν σκοπεύουν να επιστρέψουν στο παλιό μοντέλο — και ότι ο αγώνας τους δεν τελειώνει εδώ.
Πηγή: ΟΤ
