Ρεπορτάζ: Αντώνης Ζήβας
Η υπόθεση του Μαρουάν Μπαργούτι εξελίσσεται πλέον σε ανοιχτή πολιτική αναμέτρηση ανάμεσα στο Ισραήλ και ένα διεθνές μέτωπο καλλιτεχνών, διανοουμένων και δημόσιων προσώπων με τεράστιο κοινωνικό αποτύπωμα.
Πάνω από 200 διασημότητες από όλο τον κόσμο ζητούν με ανοικτή επιστολή την άμεση απελευθέρωση του παλαιστίνιου ηγέτη, καταγγέλλοντας ευθέως το Τελ Αβίβ για κακομεταχείριση, καταστρατήγηση δικαιωμάτων και πολιτική εκδικητικότητα.
Στη λίστα των υπογραφών φιγουράρουν η νομπελίστρια Ανί Ερνό, ο Χαβιέρ Μπαρδέμ, ο Γιώργος Λάνθιμος, ο Στινγκ, ο Μάικλ Στάιπ, η Νένε Τσέρι, ο Μπράιαν Ίνο, η Τίλντα Σουίντον, ο Μαρκ Ράφαλο, ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, συγγραφείς όπως η Σάλι Ρούνι και η Μάργκαρετ Άτγουντ, μουσικά σχήματα όπως οι Massive Attack, αλλά και πρόσωπα εκτός καλλιτεχνικού χώρου, όπως ο δισεκατομμυριούχος Ρίτσαρντ Μπράνσον και οι Ερίκ Καντονά και Γκάρι Λίνεκερ.
Δεν πρόκειται για μια περιθωριακή κίνηση ακτιβισμού, αλλά για μια πολιτιστική συμμαχία με παγκόσμια επιρροή.
Ο 66χρονος Μαρουάν Μπαργούτι δεν είναι ένας «ανώνυμος κρατούμενος». Υπήρξε ηγετικό στέλεχος της Φάταχ, παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής στους Παλαιστίνιους και θεωρείται από πολλούς ο μοναδικός πολιτικός που θα μπορούσε να ενώσει τη διχασμένη παλαιστινιακή σκηνή μετά την εποχή Αμπάς.
Για τους υποστηρικτές του, αποτελεί το πολιτικό αντίπαλο δέος τόσο της ισραηλινής κατοχής όσο και της εσωτερικής παρακμής της Παλαιστινιακής Αρχής.
Δεν είναι τυχαίο ότι έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «Μαντέλα της Παλαιστίνης», ένας χαρακτηρισμός που το Ισραήλ θεωρεί πρόκληση και προσβολή.
Στην ανοικτή επιστολή, οι υπογράφοντες δεν «χαϊδεύουν αυτιά». Μιλούν ξεκάθαρα για αυθαίρετη κράτηση, για σωματική κακοποίηση, για στέρηση νομικών δικαιωμάτων και για ένα καθεστώς τιμωρητικής φυλάκισης που παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο.
Καλούν τα Ηνωμένα Έθνη και τις κυβερνήσεις της Δύσης να εγκαταλείψουν τη στάση της συνένοχης σιωπής και να ασκήσουν πραγματικές πολιτικές πιέσεις για την απελευθέρωσή του.
Η καμπάνια «Free Marwan», που συντονίζει η οικογένειά του, δεν εμφανίζεται τυχαία μέσα στον πόλεμο της Γάζας. Αντίθετα, έρχεται ως πολιτική απάντηση στη στρατιωτική συντριβή που υφίσταται ο παλαιστινιακός πληθυσμός, στη μαζική φυλάκιση χιλιάδων Παλαιστινίων και στην πλήρη κατάρρευση κάθε έννοιας αναλογικότητας.
Για τους υποστηρικτές του Μπαργούτι, η φυλακή του δεν είναι απλώς ποινή, είναι εργαλείο πολιτικής εξόντωσης ενός πιθανού μελλοντικού ηγέτη.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, επιμένει να τον αντιμετωπίζει αποκλειστικά ως «τρομοκράτη».
Έχει καταδικαστεί σε πέντε φορές ισόβια για συμμετοχή σε επιθέσεις κατά τη διάρκεια της δεύτερης Ιντιφάντα και έχει αποκλειστεί κατηγορηματικά από κάθε ενδεχόμενο ανταλλαγής κρατουμένων μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.
Το μήνυμα είναι απόλυτο: καμία πολιτική λύση, καμία εξαίρεση, καμία υποχώρηση.
Οι καταγγελίες για τη μεταχείρισή του προκαλούν σοβαρά ερωτήματα.
Ο γιος του μίλησε δημόσια για άγριο ξυλοδαρμό από δεσμοφύλακες, ενώ τον Αύγουστο ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ δημοσιοποίησε βίντεο μέσα από το κελί του Μπαργούτι, στο οποίο εμφανίζεται καταβεβλημένος, αδυνατισμένος και εμφανώς εξαντλημένος.
Ο Αράμπ Μπαργούτι δίπλα σε φωτογραφία του πατέρα του Μαρουάν
Για τους υποστηρικτές του, το βίντεο αυτό δεν ήταν «απόδειξη ελέγχου», αλλά σκηνοθετημένη επίδειξη ισχύος και ταπείνωσης.
Η υπόθεση Μπαργούτι έχει μετατραπεί σε καθαρό πολιτικό ορόσημο παγκόσμιας εμβέλειας.
Δεν αφορά πλέον μόνο έναν κρατούμενο, αλλά το ίδιο το ερώτημα αν η διεθνής κοινότητα αποδέχεται ότι ένα κράτος μπορεί να φυλακίζει πολιτικούς του αντιπάλους ισοβίως και να τους εξαφανίζει από τον δημόσιο βίο χωρίς καμία ουσιαστική αντίδραση.
Για τους υποστηρικτές του, ο Μπαργούτι είναι σύμβολο αντίστασης και μελλοντικής πολιτικής διεξόδου.
Για το Ισραήλ, είναι μια ανοιχτή πληγή της δεύτερης Ιντιφάντα.
Και για τη Δύση, είναι ακόμη ένα τεστ υποκρισίας: αν τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι καθολικά ή ισχύουν μόνο όταν δεν ενοχλούν γεωπολιτικές συμμαχίες.
