Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Η πρόσφατη βία στη νότια συριακή πόλη Σουέιντα, η οποία κόστισε εκατοντάδες ζωές, αντιπροσωπεύει μια σημαντική κλιμάκωση των θρησκευτικών και εθνοτικών εντάσεων μετά την πτώση της κυβέρνησης Μπασάρ αλ-Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024.
Οι συγκρούσεις αφορούσαν κυρίως τις φυλές Δρούζων και Βεδουίνων με το συριακό καθεστώς του Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι και ορισμένους εξωτερικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του ισραηλινού καθεστώτος, να ενεργούν ως υποκινητές.
Η Σουέιντα, είναι μια κυρίως πόλη Δρούζων στη νότια Συρία, κοντά στα σύνορα της Ιορδανίας και στα καταληφθέντα από το Ισραήλ ύψη Γκολάν. Ο πληθυσμός της είναι περίπου 75.000 στην τελευταία απογραφή.
Οι Δρούζοι, μια αραβική θρησκευτική μειονότητα που αριθμούσε περίπου 700.000 στη Συρία, έχουν ιστορικά διατηρήσει την αυτονομία και την ουδετερότητα, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών οργανωμένων από τη Δύση ομάδων στη Συρία (2011-2024).
Η πόλη έχει επίσης έναν σημαντικό πληθυσμό Βεδουίνων, αν και εκτιμάται μόνο σε περίπου 10 τοις εκατό, οδηγώντας σε φυλετικές εντάσεις.
Το καθεστώς Τζολάνι, αγωνίστηκε να εδραιώσει την εξουσία του, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Σουέιντα, όπου οι Δρούζοι είναι επιφυλακτικοί για την κεντρική διακυβέρνηση της HTS (Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ).
Οι προηγούμενες συγκρούσεις τον Απρίλιο-Μάιο του 2025, που πυροδοτήθηκαν από μια αμφιλεγόμενη ηχητική καταγραφή που αποδίδεται ψευδώς σε έναν λόγιο Δρούζο, έθεσε ένα προηγούμενο για τη βία στην πόλη Σουέιντα και κοντινές περιοχές όπως η Τζαραμάνα.
Οι πρόσφατες βίαιες συγκρούσεις ξεκίνησαν στις 11 Ιουλίου 2025, μετά από ληστεία στην εθνική οδό της Δαμασκού-Σουουίιντα, όπου Βεδουίνοι δημιούργησαν ένα αυτοσχέδιο οδόφραγμα και φέρεται να επιτέθηκαν σε έναν Δρούζο έμπορο λαχανικών.
Στις 13 Ιουλίου, οι Μαχητές Βεδουίνοι ίδρυσαν ένα σημείο ελέγχου στη γειτονιά Αλ-Μακβάς της Σουέιντα, καταγράφοντας αρκετά μέλη της Ένοπλης Ομάδας Δρούζων. Αυτό πυροδότησε ένοπλες συγκρούσεις που εξαπλώθηκαν αμέσως σε πολλές αγροτικές περιοχές.
Ο αυτοκινητόδρομος Δαμασκού-Σουουίιντα κόπηκε και στα σημεία ελέγχου του καθεστώτος της Συρίας επιτέθηκαν οι Μαχητές Βεδουίνοι, με ενισχύσεις να φτάνουν από τη Ντάραα.
Στις 14 Ιουλίου, το καθεστώς Τζολάνι στη Δαμασκό ανέπτυξε τις ένοπλες δυνάμεις και τις μονάδες του υπουργείου Εσωτερικών στην πόλη, επιβάλλοντας μια αυστηρή απαγόρευση της κυκλοφορίας που παραλύει τη ζωή.
Η κατάπαυση του πυρός ανακοινώθηκε στις 15 Ιουλίου με τους ηγέτες Δρούζων, με επικεφαλής τον Sheikh Yousef Jarbou, καταλήγοντας σε συμφωνία με το καθεστώς.
Ωστόσο, ο Δρούζος ηγέτης Hikmat al-Hijri απέρριψε την εκεχειρία, κατηγορώντας τις δυνάμεις του καθεστώτος ότι επιτίθεται σε πολίτες Δρούζους και ζήτησε ένοπλη αντίσταση. Αυτό οδήγησε σε συνεχιζόμενες μάχες, λεηλασίες και καύση σπιτιών για αρκετές ημέρες.
Στις 16 Ιουλίου, οι δυνάμεις του καθεστώτος HTS αποσύρθηκαν από την Σουέιντα εν μέσω ισραηλινών επιθέσεων, οδηγώντας σε αντίποινα τους Δρούζους εναντίον των χωριών των Βεδουίνων, προκαλώντας μαζική έξοδο μέχρι 50,000 Βεδουίνων στη Ντάραα.
Οι συγκρούσεις επαναλήφθηκαν στις 18 Ιουλίου, με τις δυνάμεις του καθεστώτος HTS να επανέρχονται στη Σουέιντα για να περιορίσουν την ανανεωμένη βία. Η κατάπαυση του πυρός στις 18 Ιουλίου επέτρεψε την περιορισμένη παρουσία των στρατευμάτων HTS στξ Σουέιντα για 48 ώρες.
Το καθεστώς HTS με επικεφαλής τον Τζολάνι ανακοίνωσε μια νέα κατάπαυση του πυρός στις 19 Ιουλίου, ενώ οι Βεδουίνοι αποσύρονται από την πόλη Σουέιντα μέχρι τις 20 Ιουλίου.
Τουλάχιστον 260 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 1.700 τραυματίστηκαν, αν και ορισμένοι ξένοι οργανισμοί κάνουν λόγο για πάνω από 900 θανάτους, συμπεριλαμβανομένων παιδιών Δρούζων και Βεδουίνων, και των δυνάμεων ασφαλείας της Συρίας.
Πάνω από 87.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν, με πολλούς Δρούζους να φεύγουν από το Αλ-Μαζράα, και Βεδουίνοι να μετακομίζουν στη Ντάραα. Τα σπίτια καίγονται και η λεηλασία αναφέρθηκε επίσης.
Ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές
Το ισραηλινό καθεστώς πραγματοποίησε μπαράζ αεροπορικών επιδρομών σε πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους τόσο στη Σουέιντα όσο και στη Δαμασκό, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Άμυνας που συνδέεται με το καθεστώς της HTS, ξεκινώντας από τις 15 Ιουλίου.
Στις 16 Ιουλίου, το ισραηλινό καθεστώς έπληξε σχεδόν 160 στόχους σε ολόκληρη τη Συρία, οι περισσότεροι από αυτούς στη Σουέιντα, σκοτώνοντας τουλάχιστον τρεις και τραυματίζοντας 34, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης του καθεστώτος της Συρίας.
Με το πράσινο φως από το Τελ Αβίβ, ορισμένες φατρίες Δρούζων από τα κατεχόμενα ύψη Γκολάν ήρθαν να βοηθήσουν τους Δρούζους στη νότια Συρία, επιβεβαιώνοντας τις αναφορές ότι οι Σιωνιστικές αρχές τροφοδοτούσαν τη σύγκρουση.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Μετανιάχου μίλησε για τη “Δέσμευση του Ισραήλ για την ασφάλεια των Δρούζων”, και τα μέσα ενημέρωσης του καθεστώτος άρχισαν ξαφνικά να προβάλουν το Τελ Αβίβ ως “προστάτη της μειονότητας Δρούζων”.
Στην πραγματικότητα, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, οι Δρούζοι στη Συρία είναι θύματα της ισραηλινής επιθετικότητας, κατοχής και καταστολής, και στα κατεχόμενα ύψη Γκολάν, μόνο το ένα πέμπτο ων Δρούζων έχει αποδεχθεί την ισραηλινή ιθαγένεια σε 58 χρόνια κατοχής.
Οι επιθέσεις επικρίθηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών του καθεστώτος του HTS, τα Ηνωμένα Έθνη, τις αραβικές χώρες και την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν ως παραβίαση της κυριαρχίας της αραβικής χώρας.
Στις 17 Ιουλίου, ο πρεσβευτής του Ιράν και ο μόνιμος εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών, Αμίρ Ιραβανί καταδίκασε έντονα στις ισραηλινές στρατιωτικές επιθέσεις στη Συρία, αποκαλώντας τες σκόπιμες πράξεις επιθετικότητας.
Περιέγραψε αυτές τις ενέργειες ως επικίνδυνη κλιμάκωση από ένα καθεστώς που καταλαμβάνει μέρη της Συρίας με καταφανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Μάλιστα τόνισε ότι το καθεστώς του Τελ Αβίβ δημιουργεί την πιο σοβαρή και επικίνδυνη απειλή για την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια λόγω των συνεχιζόμενων πράξεων επιθετικότητας και της άνευ όρων πολιτικής και στρατιωτικής υποστήριξης που λαμβάνει από τις ΗΠΑ και τους δυτικούς συμμάχους του.
Είπε επίσης ότι οι ισραηλινές επιθέσεις κατά της Συρίας ήταν άμεση συνέπεια της σιωπής του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της αποτυχίας της διεθνούς κοινότητας να εφαρμόσει αποτελεσματικά αποτρεπτικά μέτρα.
